آشنای با جنگنده چند منظوره داسو رافال / مشخصات فنی داسو رافال
با سلام خدمت کابران مجله اینترنتی آراس :داسو رافال جنگنده چند منظوره نسل ۴++ فرنسوی است. که میتوان این جنگنده را با یوروفایتر تایفون,اف ۱۸ سوپر هورنت ,اف ۱۶, میگ ۳۵ و یاس گریپین ۳۹ مقایسه کرد. در این مقاله سعی شده است برای شما عزیزان اطلاعت جامع ای از این جنگنده برای شما گرداوری شود.
–
آشنای با جنگنده داسو رافال
داسو رافال هواپیمای جنگنده دوموتورهٔ چندمنظورهٔ فرانسوی است که توسط شرکت هوانوردی داسو طراحی شده و ساخته می‌شود. داسو این هواپیما را جنگنده‌ای همه‌منظوره با قابلیت پنهان‌کاری نسبی توصیف کرده که قادر است. همزمان وظایفی همچون برتری هوایی، بمباران اهداف زمینی، شناسایی و مأموریت‌های بازدارندگی اتمی را ایفا کند.این هواپیما در ابتدا برای استفاده نیروی‌های هوایی و دریایی فرانسه طراحی و ساخته شد.ولی بعدها بازار صادراتی خود را پیدا کرد و به چند کشور هم صادر شد.جنگنده بمب افکن رافال، در چندین میدان نبرد از قبیل جنگ افغانستان، مالی، لیبی، عراق و سوریه شرکت کرده است.به جز فرانسه، کشورهای قطر، مصر و هند نیز از جنگنده رافال استفاده می‌کنند.
رافال” در سه “مدل B ” که ۲ کابین مخصوص نیروی هوایی، “تک کابین و باز مخصوص نیروی هوایی و مدل تک کابین کلاس ام که مخصوص “نیروی دریایی و ناوهواپیمابر” است و با وجود اندازه کوچک توانایی حمل میزان سنگینی مهمات را دارد.
جنگنده داسو رافال جز نسل ۴++ جنگنده‌ها به شمار می‌رود.این نسل به جنگنده‌هایی گفته می‌شود. که بعضی از ویژگی‌های جنگنده‌های نسل پنجم را نیز دارند. هزینه‌های بالای ساخت و طراحی چنین جنگنده‌ای باعث شده است. که این جنگنده بین هواپیماهای هم دوره خود تنها جنگنده اروپایی باشد. که تقریبا تمام مراحل طراحی و ساخت آن توسط یک کشور یعنی فرانسه انجام شده است.
–
موتور جنگنده رافال
رافال به دو موتور M88 مجهز است که هر یک از آنها توانایی تولید رانش ۵۰ کیلو نیوتن را دارند.با استفاده از سیستم پس سوز، توانایی رانش هر یک از موتورها تا ۷۵ کیلو نیوتن افزایش پیدا می‌کند.
در ساخت این موتور از فناوری‌های جدیدی استفاده شده است تا موتور، هم آلایندگی کم‌تری داشته باشد. و هم بازتاب حرارتی آن کاهش پیدا کند.این موتور به رافال قابلیت سوپر کروز را نیز می‌دهد.توانایی سوپر کروز به حالتی گفته می‌شود. که در آن هواپیما بتواند بدون استفاده از پس سوز به سرعت بالای سرعت صوت دست پیدا کند.
سرعت سوپر کروز رافال به ۱.۴ ماخ می‌رسد.رافال توانایی دستیابی به حداکثر سرعت ۱.۸ ماخ در ارتفاع بالا و ۱.۱ ماخ در ارتفاع پایین را دارد.رافال در حال عملیات دارای ۱۸۵۰ کیلومتر برد است. ولی با استفاده از ۳ باک سوخت خارجی که زیر بدنه نصب می‌شوند، برد آن می‌تواند تا ۳۷۰۰ کیلومتر نیز افزایش پیدا کند.
–
طراحی و توسعه داسو رافال
طراحی این هواپیما به طرح مشترک نیروی هوایی و دریایی فرانسه در اواخر دهه ۱۹۷۰ برمیگردد.فرانسه به همراه چهار کشور دیگر اروپایی بریتانیا، اسپانیا، ایتالیا، آلمان برای ساخت یک جنگنده چابک اقدام کردند. اختلافات در مورد تقسیم کار و قابلیت‌های این هواپیما موجب شد. تا فرانسوی‌ها از این طرح جدا شده و طراحی هواپیمای جداگانه‌ای را بر اساس دستاوردهای این طرح آغاز کنند. نخستین پیش‌نمونه رافال در سال ۱۹۸۶ پرواز کرد. اما کاهش بودجه پروژه در پایان جنگ سرد به تأخیر زیاد در اتمام این پروژه منجر شد. و نهایتاً این جنگنده در سال ۲۰۰۱ در نیروی هوایی و نیروی دریایی فرانسه عملیاتی شد. طرح چهار کشور دیگر نیز به ساخت یوروفایتر تایفون انجامید که شباهت ظاهری قابل توجهی با رافال دارد.
–
رافال بر خلاف یوروفایتر تایفون جنگنده‌ای کاملاً ملی است. که از یک بدنهٔ پروازی کاملاً جدید با طراحی فرانسوی و نیروی محرکه، اویونیک، و سلاح‌های فرانسوی استفاده می‌کند. با توجه به اندازه نه چندان بزرگ نیروهای مسلح فرانسه تنها راه برای اقتصادی کردن این پروژه این بود. که جایگزینی برای تمام جنگنده‌های موجود این ارتش باشد.یعنی از جنگنده‌های باستانی ووت اف-۸ کروسادر نیروی دریایی گرفته تا هواپیماهای تجسسی استراتژیک میراژ آی‌وی‌پی و همین‌طور جنگنده‌های چندمنظورهٔ میراژ ۲۰۰۰ و میراژ اف-۱ و جنگنده ضربتی سپکت جگوار همگی در نهایت با رافال جایگزین شوند. در نتیجه این برنامه به یک پروژه بسیار پرخرج تبدیل شد که مجبور بود با پروژه‌های بزرگ دیگر ارتش فرانسه مثل ناو هواپیمابر اتمی شارل دوگل ِ نیروی دریایی و هلیکوپتر تایگر ِ نیروی زمینی برای تخصیص بودجه مناسب رقابت کند.
–
اهداف طراحی بدنه موتور جنگنده داسو رافال
هدف داسو از استفاده از بال‌های دلتا در این هواپیما دستیابی به قابلیت مانور بالا بود. و به همین دلیل کاناردهایی نیز در بخش جلویی هواپیما تعبیه شدند.
رافال همچنین باید توانایی تحمل شتاب جی بین ۳.۶ تا ۹ جی را می‌داشت.البته این هواپیما در شرایط اضطراری می‌تواند تا ۱۱ جی شتاب را تحمل کند.واز نظر آیرودینامیکی، رافال یک هواپیمای ناپایدار است.به همین دلیل سازنده برای کنترل هواپیما از سیستم‌های کامپیوتری و در صدر آنها از سیستم پرواز با سیم استفاده کرده است.
رافال توانایی بالایی در پرواز با سرعت پایین دارد و به همین علت بدون نیاز به انجام تغییرات، می‌تواند از روی ناو هواپیمابر بلند شود.
در بخش ابعاد، رافال دارای ۱۵.۲۷ متر طول است و فاصله بین بال‌های آن به ۱۰.۹ متر می‌رسد.این هواپیما ۵.۳۴ متر ارتفاع دارد و مساحت بال های آن ۴۵.۷ متر مربع است.وزن خالی رافال ۱۰ هزار و ۳۰۰ کیلوگرم است و حداکثر وزن برخواستی معادل ۲۴ هزار و ۵۰۰ کیلوگرم دارد.
–
رادارجنگنده داسو رافال
رافال به رادار RBE2 توسعه داده شده توسط تالس مجهز است.این رادار توانایی نگاه به پایین و شلیک به پایین را نیز دارد. رادار RBE2 می‌تواند هشت هدف به صورت همزمان را رهگیری کند و با آنها درگیر شود.
تالس نسخه فعال از این رادار را نیز طراحی و از سال ۲۰۱۱ روی رافال نصب کرد.در دماغه رافال یک جستجوگر فروسرخ ساخت ساژم و تالس نیز نصب شده است که می‌تواند اهداف را شناسایی و رهگیری کند.
–
کاربران جنگنده داسو رافال
فرانسه در نظر دارد تا ۲۸۶ فروند رافال را به خدمت بگیرد که ۱۴۹ فروند آن تحویل نیروی هوایی و دریایی شده‌است. تا سال ۲۰۲۴، به ۱۸۰ فروند خواهد رسید.نیروی هوایی فرانسه و نیروی دریایی فرانسه کاربران اصلی این جنگنده هستند و طبق برنامه قصد دارند تا رافال را جایگزین همهٔ جنگنده‌های قدیمی خود کنند.
نیروی هوایی در ژانویه سال ۲۰۱۲ قصد داشت تا ۱۲۶ فروند داسو رافال را به ارزش ۱۰٬۴ میلیارد خریداری کند. و قرار بر این شد که رافال در این کشور نیز تحت لیسانس تولید شود. نیروی هوایی هندوستان برای تعیین جنگندهٔ چندمنظوره جدیدش، رقبایی همانند اف-۱۶ و بوئینگ اف/ای-۱۸ سوپر هورنت آمریکایی، میگ-۳۵ روسی، یاس-۳۹ گریپن سوئدی و یوروفایتر تایفون از کنسرسیوم اروپا را درنظر گرفت.که در نهایت رافال بالاتر از نزدیکترین رقیب خود یوروفایتر تایفون به عنوان برنده این رقابت انتخاب شد.
مصر دومین کشوری است. که این جنگنده را خریداری کرده‌است.ودر مجموع ۴۷ فروند سفارش داده است.
قطر در ۳۰ آوریل ۲۰۱۵ سفارش خرید ۲۴ فروند جنگنده رافال را به همراه تعدادی موشک ام بی دی ای در قراردادی به ارزش ۶٫۳ میلیارد یورو با فرانسه امضا کرد.
کاربران احتمالی جنگنده داسو رافال
امارات متحده عربی: امارات نیز به خرید نوع ارتقاء یافته‌ای از رافال با رادار و موتور قدرتمندتر و موشکهای هوابه‌هوا علاقه‌مندی نشان داده‌است. و در حال بررسی این هواپیما و مقایسه آن با اف-۱۸-ئی، اف-۳۵، تایفون و سوخو-۵۷ است. ارزیابی‌ها در سال ۲۰۱۹ همچنان ادامه دارد.
کانادا، لیبی، برزیل و کویت هم از دیگر کشورهایی بودند که احتمال خرید رافال توسط آنها مطرح شد. لیبی و کانادا هنوز دست به خرید هواپیما نزده‌اند. ولی برزیل در نهایت ساب ۳۹ گریپن را بعنوان جنگندهٔ آینده خود برگزید و کویت نیز یوروفایتر را به دیگر رقیب‌ها ترجیح داد.
جنگنده داسو رافال درایران
دولتمردان “الیزه” تلاش می‌کنند تا با فروش تسلیحات نظامی به کشورهای حاشیه خلیج فارس به اقتصاد فرانسه کمک کنند. البته سیاست جمهوری اسلامی ایران در صنعت دفاعی خودکفایی بوده و اگر چنین جنگنده ای در صورت رایزنی های آتی خریداری شود. این پتانسیل در کشور وجود دارد که از این جنگنده ساخته و در داخل “اورهال ” گردد.
–
ویژگی‌های فنی جنگنده داسو رافال
داسو رافال در سه مدل تولید می‌شود: مدل b که ۲ کابین است و مخصوص نیروی هوایی، مدل c که تک کابین و باز مخصوص نیروی هوایی است. و مدل m که تک کابین و مخصوص نیروی دریایی و ناوهواپیمابر است. رافال مثل نزدیکترین همتای خود یوروفایتر تایفون، جت جنگنده‌ای با بال دلتا، کانارد و بدون دم است. اما از یوروفایتر کوچکتر و سبک‌تر و چابک‌تر است. این جنگنده با توجه به اندازه کوچکش قادر است بدون داشتن بال تاشو بر روی ناوهای هواپیمابر حمل شود.
–
مقایسه جنگنده داسو رافال با هواپیما های هم نسل خود
رافال با وجود اندازه کوچک توانایی حمل میزان سنگینی مهمات را دارد. وزن خالی مدل c آن ۹٬۵۰۰ کیلوگرم و وزن مدل m که ناونشین ۱۰٬۱۹۶ کیلوگرم است. اما قادر است با حداکثر ۲۲٬۲۰۰ کیلوگرم وزن از زمین برخیزد. ضمن اینکه شرکت داسو امیدوار است. این میزان را تا حدود ۲۵ تن ارتقاء دهد. در واقع رافال بدون مهمات و سوخت حدود ۱٫۵ تن از اف-۱۶ سبک‌تر است اما می‌تواند با ۴٫۵ تن وزن بیشتر از زمین برخیزد.
این توانایی باعث می‌شود تا رافال بتواند ۹٫۵ تن انواع بمب و موشک یا سوخت خارجی و ۴٬۷۰۰ کیلوگرم سوخت داخلی را حمل کند. این جت جنگنده بال‌مثلثی با دو مخزن سوخت خارجی رها شونده قادر است. عملیات‌های ضربتی در عمق ۱۸۵۲ کیلومتری خاک دشمن را حتی با داشتن موشکهای سنگین هوابه‌سطح و موشکهای هوابه‌هوا به انجام رساند.
–
مساحت بال هواپیما ۴۶٫۵ متر، بارگیری بال آن ۳۰۶ کیلوگرم بر متر مربع، و طول آن ۱۵٫۳ متر است. و به یک توپ مسلسل ۳۰ میلی‌متری جیات ۳۰/۷۱۹B با ۱۲۵ گلوله مجهز است. نسبت قدرت به وزن هواپیما در مدل M با سوخت داخلی کامل و چهار موشک هوابه‌هوای MBDA MICA به رقم ۰٫۹۸۸ می‌رسد. سقف پروازی این هواپیما ۱۸٬۲۹۰ متر است و فشار جی بین ۹ تا -۳٫۲ را تحمل می‌کند. رافال می‌تواند در یک ثانیه تا ۳۰ درجه چرخش ناگهانی داشته باشد. و سرعت غلت زدن آن ۲۷۰ درجه در یک ثانیه است. اویونیک هواپیما ساخت شرکت تالس است و از یک رادار آرایه فازی غیرفعال، سیستم جنگ الکترونیک SPECTRA و یک سیستم جستجو و پیگیری امواج فروسرخ تشکیل می‌شود.
–
تسلیحات و مهمات قابل حمل جنگنده
رافال توانایی حمل ۹ تن تسلیحات را در ۱۴ مقر نصب سلاح خود دارد.
در نسخه نیروی دریایی تعداد این مقرها به ۱۳ عدد کاهش پیدا کرده است.
تسلیحات متنوع رافال شامل موشکهای هوا به هوای میکا، مجیک، سایدوایندر، اسرام و آمررام هستند.
تسلیحات هوا به زمین رافال نیز شامل موشک آپاچی، آلارم، AS30L، هارم، ماوریک و PGM100 هستند.
رافال توانایی شلیک موشکهای ضد کشتی اگزوسه، هارپون و پینگون را نیز دارد.
برای ماموریت‌های استراتژیک، جنگنده رافال می‌تواند موشکهای هسته‌ای MBDA و ASMP را نیز حمل کند.
از سال ۲۰۰۴ شلیک موشکهای MBDA و موشک کروز اسکالپ EG نیز روی رافال با موفیت تست شدند.
در سپتامبر سال ۲۰۰۵ رافال اولین شلیک موشک هوا به هوای خارج از شعاع دید Meteor را نیز انجام داد.در همین سال، رافال از روی ناو هواپیمابر شارل دوگل تست شلیک موشکهای میکا، اگزوسه، اسکالپ، Meteor و ASMP را هم انجام داد.
در آپریل ۲۰۰۷ رافال اولین شلیک بمب هدایت شونده دقیق AASM را هم انجام داد.
این بمب دارای هدایت GPS است و به صورت آپشن میتوان آن را با استفاده از اشعه مادون قرمز نیز به سمت هدف هدایت کرد.رافال توانایی حمل ۶ عدد از این بمب‌ها را دارد.گفته می‌شود شعاع خطای این بمب تنها ۱۰ متر است.
رافال دارای دو توپ ۳۰ میلی متری کنون است.این توپ توانایی شلیک با نرخ آتش ۲۵۰۰ گلوله در دقیقه را دارد و رافال می‌تواند در نبردهای هوایی نزدیک از آن استفاده کند.
–
قیمت جنگنده داسو رافال
قیمت هر فروند جنگنده فرانسوی “داسو رافال ” بین ۷۰ تا ۸۰ میلیون یورو است
–
نوشته آشنای با جنگنده چند منظوره داسو رافال / مشخصات فنی داسو رافال اولین بار در مجله اینترنتی آراس , اخبار , عکس , مدل , فناوری. پدیدار شد.